Khi làm các dự án hạ tầng giao thông, phát triển hạ tầng đô thị, nhất là dự án đường giao thông, thường phát sinh những phần đất nhỏ hẹp bị bỏ hoang, lãng phí. Nhưng theo quy định mới, những phần đất này có thể được giao hoặc cho thuê.
Những thửa đất dư thừa sau khi làm các dự án hạ tầng sẽ được giao hoặc cho thuê – Ảnh: Đình Sơn
Nhiều năm qua, các thửa đất nhỏ hẹp do Nhà nước quản lý trong khu đô thị hiện hữu, điểm dân cư nông thôn do chưa có cơ chế xử lý nên thường trở thành nơi phóng uế, đổ rác thải bừa bãi làm mất mỹ quan và vệ sinh môi trường. Trong khi hoàn toàn có thể sử dụng những loại đất này cho mục đích công cộng hoặc hợp thửa vào thửa đất liền kề của người sử dụng đất có nhu cầu mua lại theo giá thị trường, tránh làm thất thoát, lãng phí tài sản nhà nước.
Những vấn đề này sẽ được giải quyết theo Khoản 11 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP bổ sung Điều 14a Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định cơ chế (mới) về giao đất, cho thuê đất đối với các thửa đất nhỏ hẹp do Nhà nước quản lý.
Theo đó, các quỹ đất được giao cho thuê thuộc quỹ đất đã thu hồi; đất chưa giao, đất chưa cho thuê hoặc đất đang giao quản lý. Đây là những thửa đất có diện tích, hình dạng không đủ tiêu chuẩn diện tích, kích thước tối thiểu được phép tách thửa; đất phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, xã nông thôn mới; không thuộc khu vực đất thực hiện các dự án, công trình đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, công bố công khai. Đồng thời, đất dự kiến giao, cho thuê không có tranh chấp, khiếu nại, vi phạm.
Khi giao, cho thuê đất, sẽ ưu tiên sử dụng các thửa đất nhỏ hẹp do Nhà nước quản lý vào mục đích công cộng. Trường hợp không sử dụng được vào mục đích công cộng thì thực hiện việc giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất cho người sử dụng đất liền kề.
Giao đất, cho thuê đất thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp có từ hai người sử dụng đất liền kề trở lên có nhu cầu sử dụng thửa đất nhỏ hẹp; giao đất, cho thuê đất không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất đối với các trường hợp chỉ có một người có nhu cầu sử dụng đất.
Việc giao đất, cho thuê đất đối với các thửa đất nhỏ hẹp cho người sử dụng đất liền kề được thực hiện sau khi UBND các cấp đã tổ chức rà soát, công bố công khai và lấy ý kiến của người dân nơi có đất; căn cứ vào đơn đề nghị giao đất, cho thuê đất của người sử dụng liền kề và phải được thực hiện công khai, minh bạch và dân chủ. Sau khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, người sử dụng đất liền kề phải thực hiện thủ tục hợp thửa đất theo quy định. Bảo đảm các quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về dân sự; không phát sinh tranh chấp, khiếu kiện về đất đai.
