Hàng loạt sai phạm về đất đai, nhất là đất công trên địa bàn TP.HCM đã được Thanh tra Chính phủ điểm mặt và yêu cầu UBND TP.HCM khắc phục, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, tổ chức có liên quan.
Nhiều sai phạm về đất đai được Thanh tra Chính phủ chỉ rõ – Ảnh: Đình Sơn
Duyệt quy hoạch vượt 10 tầng
Thanh tra Chính phủ vừa có bản kết luận chỉ rõ hàng loạt sai phạm tại các dự án bất động sản, khu công nghiệp trên địa bàn TP.HCM. Đồng thời kiến nghị UBND TP.HCM chủ trì, xem xét xử lý theo thẩm quyền hoặc đề xuất xử lý theo quy định của pháp luật đối với hơn 2.054 tỉ đồng, hơn 6 triệu USD và hơn 463.900 m2 nhà đất.
Điển hình như tại dự án Tầm Nhìn thuộc phường Tân Tạo A, quận Bình Tân do Công ty TNHH Đầu tư Địa ốc Khang An. Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, dự án này có diện tích 59.236 m2, trong đó 54.804 m2 đất nông nghiệp, nhà đất do các hộ dân quản lý và sử dụng, còn lại 4.432 m2 là kênh mương do Nhà nước quản lý. Kết quả thanh tra cho thấy, Công ty TNHH Đầu tư Địa ốc Khang An được chuyển mục đích sử dụng toàn bộ 59.236 m2 đất để đầu tư xây dựng khu dân cư khi dự án không có trong kế hoạch sử dụng đất, chuyển đất nông nghiệp để xây dựng khu dân cư, không có tên trong danh mục các dự án có nhu cầu sử dụng đất trong kế hoạch sử dụng đất 5 năm của TP giai đoạn 2001 – 2005 được Thủ tướng phê duyệt, cho phép khu dân cư sử dụng đất lâu dài nhưng khi được giao đất chủ đầu tư không đăng ký nhu cầu sử dụng đất.
UBND quận Bình Tân phê duyệt quy hoạch 1/500 với chiều cao khu chung cư là 25 tầng, vượt 10 tầng so với quy hoạch 1/200 đã ban hành trước đó.
Theo Thanh tra Chính phủ, đến thời điểm thanh tra, dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng. Do đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP.HCM thực hiện rà soát để xử lý các đơn vị, cá nhân, doanh nghiệp liên quan đến các vi phạm nêu trên, trong đó cần rà soát để tính và thu tiền sử dụng đất theo thẩm quyền và quy định của pháp luật.
Đối với dự án khách sạn cao cấp tại 458 Nguyễn Tất Thành, quận 4 do Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn làm chủ đầu tư trên diện tích 5.950 m2. Đây là đất do Nhà nước quản lý và giao cho Sở Nhà đất TP.HCM (trước đây, nay được tách làm Sở Xây dựng và Sở Tài nguyên – Môi trường) quản lý.
Kết quả thanh tra cho thấy, UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương chuyển giao một số mặt bằng kho bãi cho Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn – TNHH MTV để hoàn vốn giai đoạn 1 Rạch Ụ Cây và giao Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn tiếp tục chuyển mục đích sử dụng đất mặt bằng 458 Nguyễn Tất Thành không qua đấu giá là không đúng quy định…
Đến thời điểm thanh tra dự án chưa có quyết định giao đất, chưa xác định tiền sử dụng đất, chưa triển khai đầu tư xây dựng. Do đó Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP rà soát, xem xét để xử lý thu hồi theo quy định của luật Đất đai.
Một dự án khác là chung cư thương mại số 38 đường Kim Biên và 88 đường Gò Công do Công ty cổ phần Phát triển địa ốc Sài Gòn 5 làm chủ đầu tư với diện tích 1.827 m2. Hiện nay khu đất này được cho thuê làm bãi giữ xe, kết quả thanh tra cho thấy, UBND TP.HCM chấp thuận cho chuyển mục đích sử dụng đất và giao cho Công ty cổ phần Phát triển địa ốc 5 làm chủ đầu tư xây dựng chung cư theo quy hoạch không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là không đúng quy định của pháp luật. Do chủ đầu tư chậm triển khai dự án đề nghị UBND TP.HCM xem xét thu hồi dự án theo quy định.
Khu công nghiệp Tây Bắc Củ Chi để xảy ra nhiều sai phạm |
Sai phạm tại các khu công nghiệp
Liên quan đến các khu công nghiệp trên địa bàn TP.HCM, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ qua thanh tra đã phát hiện các khuyết điểm, vi phạm chủ yếu như nhiều doanh nghiệp thuê đất trong các khu công nghiệp không đưa vào sử dụng khai thác (để đất trống) dẫn đến lãng phí tài nguyên đất là hơn 53.000 m2. Trong đó khu công nghiệp Hiệp Phước của Công ty cổ phần Hùng Vương là gần 42.000 m2, khu công nghiệp Lê Minh Xuân của Công ty cổ phần đầu tư Việt Nam là hơn 7.200 m2, tại khu công nghiệp Tân Bình của Công ty TNHH Nga Băng Cốc là 4.000 m2…
Ngoài ra, tại khu công nghiệp Tây Bắc Củ Chi tính tiền thuê đất diện tích hơn 919.000 m2 không đúng thời gian của các hợp đồng thuê đất theo quy định, dẫn đến chậm nộp tiền vào ngân sách nhà nước. Tại đây, cho Công ty cổ phần bia rượu nước giải khát Sài Gòn thuê đất nhưng để đất trống 24 ha mà không có biện pháp xử lý, gây lãng phí. Khu công nghiệp Tây Bắc Củ Chi điều chỉnh quy hoạch 1/2.000 không đúng với phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ.
Tại khu công nghiệp Tân Tạo hiện hữu, chủ đầu tư là Công ty ITACO ký hợp đồng cho các doanh nghiệp, ngân hàng… thuê đất không đúng quy định được duyệt. Ban quản lý khu công nghiệp đồng ý điều chỉnh quy hoạch cho hơn 95.000 m2 đất không đúng thẩm quyền tại các khu đất được quy hoạch làm cây xanh, bến bãi… Tại khu công nghiệ Tân Tạo mở rộng, chủ đầu tư cho 93 nhà đầu tư thuê đất lại đã thu về khoảng 1.041.953,2 triệu đồng và hơn 5,8 triệu USD trong giai đoạn trước ngày 1.7.2014 nhưng đến nay chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước…
Thanh tra Chính phủ cho rằng, trách nhiệm để xảy ra các tồn tại, khuyết điểm, sai phạm tại các khu công nghiệp thuộc về các chủ đầu tư, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên – Môi trường, UBND các quận huyện và UBND TP.HCM.
Xử lý cá nhân, tổ chức
Từ kết luận, Thanh tra Chính phủ kiến nghị một số biện pháp xử lý. Theo đó, UBND TP.HCM có biện pháp giải quyết đối với đơn vị, cá nhân doanh nghiệp có vi phạm, truy thu tiền sử dụng đất, thu hồi các khoản thu không hợp pháp từ việc vi phạm pháp luật, yêu cầu chủ đầu tư triệt để khắc phục các sai phạm, nhất là sai phạm liên quan đến việc sử dụng đất không đúng mục đích, xây dựng công trình không đúng quy hoạch, không có giấy phép xây dựng, kiểm tra việc quản lý, sử dụng 17,7 ha đất tái định cư gây thất thoát, thiệt hại tài sản nhà nước.
Đối với các khu đô thị xử lý khắc phục hậu quả, thu hồi triệt để về kinh tế, thu hồi khoản thu không hợp pháp, xử lý nghiêm về trách nhiệm theo quy định liên quan đến quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng…
Ngoài ra Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP.HCM chỉ đạo và tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm và xử lý theo thẩm quyền đối với tập thể, cá nhân có liên quan các khuyết điểm, vi phạm. Trường hợp vượt thẩm quyền hoặc có dấu hiệu hình sự cần báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định.
Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, tổ chức có liên quan đến các vi phạm trong việc chỉ định các nhà đầu tư không qua đấu giá được phát hiện qua thanh tra. Trong quá trình thực hiện nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự chuyển sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định…
